Correction, Corrective Action, Preventive Action ต่างกันอย่างไร? สิ่งที่หลายคนยังเข้าใจผิด

Ruttakorn
10 มี.ค.
ยาว 1 นาที

อัปเดตเมื่อ 27 ส.ค.

จากการ Audit หลายๆ ครั้งที่ผ่านมา ผมยังพบว่า หลายองค์กรยัง ใช้คำว่า Correction, Corrective Action และ Preventive Action สลับกัน ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงต่อความถูกต้องของระบบบริหารจัดการ ไม่ว่าจะเป็น ISO 9001, IATF 16949 หรือมาตรฐานอื่นๆ

แล้วทำไมการใช้ให้ถูกต้องถึงสำคัญ? มาดูความหมายและความแตกต่างกันทีละคำครับ

Correction, Corrective Action, Preventive Action ต่างกันอย่างไร?

Correction (การแก้ไข)

Correction หรือการแก้ไข หมายถึง การดำเนินการเพื่อทำให้สิ่งที่ไม่เป็นไปตามข้อกำหนด (Nonconformity) กลับมาอยู่ในสภาพที่ยอมรับได้อีกครั้ง

ตัวอย่างง่ายๆ เหมือนกับเวลาที่เราถูกมีดบาดเป็นแผล เราก็ทำแผล ปิดปากแผลให้เลือดหยุดไหล นั่นคือ Correction — แก้ที่อาการตรงหน้า แต่ยังไม่ได้แตะที่สาเหตุจริง

Corrective Action (การแก้ไขป้องกัน)

Corrective Action หรือการแก้ไขป้องกัน หมายถึง การดำเนินการเพื่อ กำจัดรากหรือสาเหตุของปัญหา (Root Cause) ไม่ให้เกิดซ้ำจากสาเหตุเดิม

ตัวอย่างง่ายๆ ถ้าเราถูกมีดบาด แล้วเราวิเคราะห์พบว่าสาเหตุมาจาก “วิธีใช้มีดไม่ถูกต้อง” เราก็ปรับขั้นตอนการใช้มีด (WI/Procedure) หรือปรับปรุงอุปกรณ์ (Machine/Jig/Fixture) เพื่อป้องกันไม่ให้บาดอีก แบบนี้ถึงจะเรียกว่า Corrective Action

สิ่งที่พบบ่อยและ “คลาสสิก” เลยก็คือ การระบุ Corrective Action ว่า “อบรมพนักงาน” … ซึ่ง Auditor เจอเมื่อไหร่ก็แทบจะออก CAR เมื่อนั้น เพราะการอบรมเพียงอย่างเดียวไม่สามารถป้องกันปัญหาซ้ำได้จริง หากไม่กำจัดรากของปัญหา

Preventive Action (การป้องกัน)

Preventive Action หรือการป้องกัน คือการดำเนินการล่วงหน้า ป้องกันไม่ให้ปัญหาเกิดขึ้นในอนาคต ทั้งที่ปัญหานั้นยังไม่เคยเกิด

ISO เวอร์ชันใหม่ๆ (ที่ปรับเป็น HLS – High Level Structure) ตัด Preventive Action ออก แล้วนำแนวคิดนี้ไปไว้ในข้อ 4.1 และ 6.1 ของมาตรฐาน เช่น “Context of Organization” และ “Actions to Address Risks and Opportunities”

แต่สำหรับ IATF 16949 ยังคงข้อกำหนด Preventive Action ไว้ เพื่อเน้น การป้องกันของเสีย ลดความผันแปร และลดความสูญเสียใน Supply Chain

สรุปความแตกต่างแบบสั้นๆ

Correction (การแก้ไข): ปิดแผลตรงหน้า ปัญหาเกิดแล้ว → ทำให้กลับมาเป็นปกติ
Corrective Action (การแก้ไขป้องกัน): รักษาที่ต้นเหตุ ปัญหาเกิดแล้ว → ป้องกันไม่ให้ซ้ำจากรากเดิม
Preventive Action (การป้องกัน): ป้องกันล่วงหน้า ปัญหายังไม่เกิด → ทำเพื่อไม่ให้เกิดขึ้นในอนาคต

ปัญหาและผลกระทบจากการใช้ผิด

ได้ CAR จาก Auditor — ไม่ว่าจะเป็น Certification Body (CB) หรือลูกค้า หากใช้คำผิดย่อมโดนท้วงแน่นอน
แก้ปัญหาไม่ตรงจุด — หากใช้ Correction แทน Corrective Action เราจะไม่ได้ป้องกันการเกิดซ้ำ ทำให้เสียโอกาสในการพัฒนาระบบ
สูญเสียประโยชน์ของระบบบริหารจัดการ — องค์กรที่แก้ไม่ถึงราก ก็เหมือนทำงานแบบไม่มีระบบ

สิ่งที่ควรทำต่อไป

ทำความเข้าใจความหมายของ Correction, Corrective Action และ Preventive Action ให้ชัดเจน
หากคุณเป็น QMR หรือ MR ผู้ดูแลระบบ ต้องตรวจสอบและอนุมัติเอกสารอย่างรอบคอบ เช่น CAR, NCR, Abnormal Report
ถ้า Corrective Action ที่ทีมงานระบุมาไม่ใช่การแก้ไขเชิงระบบจริงๆ ควรปฏิเสธและอธิบายให้ทีมเข้าใจใหม่

เพราะทุกมาตรฐานล้วนมีเป้าหมายเดียวกันคือ “ป้องกันไม่ให้ความไม่สอดคล้องเกิดซ้ำ” ตามข้อกำหนด 10.2 Improvement

สรุปส่งท้าย

มีระบบบริหารแล้ว … “เจ็บได้ แต่อย่าเจ็บซ้ำๆ”

Correction, Corrective Action และ Preventive Action อาจดูใกล้เคียงกัน แต่ถ้าใช้ผิด องค์กรก็จะไม่พัฒนาอย่างแท้จริง

หากทีมของคุณยังสับสนเรื่องนี้ ลองจัด Training หรือ Workshop เรื่อง RCA (Root Cause Analysis) และ Corrective Action ผมรับรองว่าจะช่วยลดการสับสน และทำให้ทีมงานใช้เครื่องมือได้ถูกต้องมากขึ้น

👉 บทความนี้เหมาะสำหรับผู้ที่ทำงานด้าน ISO, IATF, QMR, Auditor และผู้จัดการคุณภาพ หากสนใจการอบรมหรือคำปรึกษาเรื่อง Corrective Action & Root Cause Analysis ทางทีม PVI Consultant มีประสบการณ์ตรงจากการ Audit และให้คำปรึกษาองค์กรหลากหลายอุตสาหกรรม พร้อมช่วยให้ทีมคุณเข้าใจและนำไปใช้ได้จริงครับ

ติดต่อเราเลยเพื่อรับคำปรึกษาจากที่ปรึกษาระดับมืออาชีพ